Χρόνιος Πόνος (Ι)

Μήπως έχετε ένα μόνιμο πόνο ή συχνές εξάρσεις πόνου για τουλάχιστον 3 μήνες μετά την φαεινή ιδέα σας να: κατεβάσετε το πλυντήριο μόνος σας 2 ορόφους/να πλύνετε μόνη σας τα χαλιά και να τα κρεμάσετε για στράγγισμα επίσης/να παίξετε με τα ανίψια σας ένα «διπλό» μπασκετάκι με πρόθεση να τα «ταπώσετε» τα ανάγωγα-που θα σας πουν εσάς ότι στα 43 σας έχετε σκουριάσει- ή ακόμα και χωρίς κάποιο πρόσφατο σωματικό τραυματικό γεγονός ή μετά που βρήκατε τον καλό σας αγκαλιά με την κολλητή σας;

Μήπως έχετε επισκεφθεί για τον εν λόγω επίμονο πόνο 17 απλούς γιατρούς, ισάριθμους φυσιοθεραπευτές, τους Ορθοπεδικούς των τριών κορυφαίων ομάδων ποδοσφαίρου του Κυπέλου Ελλαδας (τότε που είχαμε), έναν -πτυχιούχο, έ, μην ξεχνιόμαστε- χειροπράκτη αν είστε προχώ, 2 βελονιστές, 3 Ιατρεία Πόνου και 2 Καθηγητάδες Πανεπιστημίου (το τελευταίο φοριέται πολύ στα πλαίσια της απόγνωσης) και καθένας από τους παραπάνω σας έχει κάνει μια διάγνωση που δεν συμφωνεί με τη διάγνωση του προηγούμενου;

Μήπως επίσης η Αξονική σας/η Μαγνητική σας/το ηλεκτρομυογράφημα σας και όποια άλλη εξέταση έχετε κάνει δεν δικαιολογεί τα συμπτώματα σας; Ή συνάδει με τα συμπτώματα αλλά η νευρολογική σας εξέταση (σφυράκια -για έλεγχο αντανακλαστικών, τεστ μυικής δύναμης, τσιμπήματα -για έλεγχο αισθητικότητας, περπάτημα στις μύτες των ποδιών και στις φτέρνες κλπ) είναι ολοκάθαρη και η κλινική σας εικόνα διαφοροποιείται αναρχοαυτόνομα μέρα με τη μέρα;

Μήπως δηλαδή ο πόνος σας αλλάζει μορφή πιο γρήγορα από χαμαιλέοντα -πχ ξεκινάει από πόνο βαθύ, μόνιμο αλλά σας δίνει «σουβλιές» σε αλλαγή θέσης, κάνει σαν «κάψιμο» σε ορθοστασία και το γυρνάει και λίγο σε μούδιασμα καμιά φορά για ποικιλία; Μήπως επίσης έχει την τάση να επεκτείνεται ως στρατός του Μεγάλου Αλεξάνδρου -ξεκινάει από τη γάμπα και όσο περνάει η ώρα ανεβαίνει γόνατο, μηρό, γλουτό και κατσικώνεται στην μέση σας; Μήπως σας δίνει και στιγμιαία την αίσθηση «ρεύματος» που σας κόβει την αναπνοή και πιστεύετε ότι «εκεί θα μείνετε»;

Μήπως έχετε συμπτώματα μοναδικά στη διεθνή βιβλιογραφία πχ την αίσθηση ότι «τρέχει κρύο νερό» πάνω στην πάσχουσα περιοχή ή ότι «σας περπατάνε μυρμήγκια» ή «σας τραβάνε σκυλιά» ή αισθάνεστε κάτι «σαν χορδή τεντωμένη» ή ότι σας τσιμπάει «ένα σμήνος από μέλισσες» και όποτε τα περιγράφετε βλέπετε τους θεράποντες Ιατρούς σας να κοιτάνε εσάς με οίκτο και τους συνοδούς σας με νόημα;

Μήπως τα συμπτώματα σας επιδεινώνονται κάθε φορά που πάτε στη δουλειά/δίνετε εξετάσεις/μαλώνετε με το τρυφερό σας ενδιαφέρον/βλέπετε την πεθερούλα σας/ή αμφισβητείται η σοβαρότητα της Α-σθένειας σας από το περιβάλλον σας; Μήπως απλές καθημερινές δραστηριότητες πχ το να πλύνετε ένα πιάτο, να βάλετε τις κάλτσες σας, να σηκώσετε το παιδί σας, να περιμένετε 5 λεπτά στην ουρά στη τράπεζα, το να καθίσετε για μισή ώρα, το να οδηγήσετε, σας έχουν γίνει αφόρητες;

Μήπως επίσης αισθάνεστε μίζεροι ή ότι έχετε κατάθλιψη, είστε συνεχώς στην τσίτα, ανίκανοι να συγκεντρωθείτε, με ύπνο αμφιβόλου ποιότητας και μέτριας ποσότητας και τα εντεράκια σας κάνουν πάρτυ (όχι με την καλή έννοια);

Αν έχετε απαντήσει καταφατικά στις μισές από τις παραπάνω ερωτήσεις και αναρωτιέστε:

1. Αν «το έχετε χάσει»
2. Ποιά σας καταράστηκε
3. Αν θα ξαναδείτε άσπρη μέρα ή
4. Τί σας συμβαίνει τελικά

Οι επιστημονικές απαντήσεις είναι οι εξής- με αυστηρή σειρά προτεραιότητας:

1. «Όχι ακόμα»
2. «Καμία»
3. «Ναι» και
4. «Κεντρική ή/και Περιφερική ευαισθητοποίηση».

Αυτό το τελευταίο σημαίνει ευαισθητοποίηση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (που αποτελείται από τον Εγκέφαλο και τον Νωτιαίο Μυελό) ή/και του Περιφερικού Νευρικού Συστήματος (των περιφερειακών δηλαδή νεύρων που φιλοξενούν τους Υποδοχείς Κινδύνου μας).

Και δεν είναι τίποτα άλλο παρά αποτέλεσμα της καταπληκτικής ικανότητας του Νευρικού μας Συστήματος να αλλάζει και να προσαρμόζεται καθημερινά στις απαιτήσεις του σώματος ανάλογα με το περιβάλλον μας (αυτό στα Ιατρικά το λέμε Νευροπλαστικότητα).

Κάποιες φορές, λοιπόν, μετά από παρατεταμένη χρήση, ενεργώντας με υπερβάλλοντα ζήλο, ο Προστατευτικός μας Μηχανισμός γίνεται πιο ευαίσθητος, υπέρ-λειτουργεί και μας προστατεύει χωρίς πια να το έχουμε ανάγκη.

Γεγονός που μας κάνει να βιώνουμε περισσότερο πόνο με μικρότερες ή μηδαμινές αφορμές.

Άνθρωποι με αντίστοιχη ευαισθητοποίηση του Νευρικού Συστηματος πονάνε πιο εύκολα (με μικρότερης έντασης ερέθισμα), πονάνε πιο έντονα με το ίδιο ερέθισμα (Υπεραλγησία), ο πόνος επεκτείνεται σε κοντινές «υγιείς» κατά τα αλλά περιοχές (Δευτερογενής Υπεραλγησιά), πονάνε με δραστηριότητες που δεν χτυπάνε κανονικά τα καμπανάκια κινδύνου (Αλλοδυνία- δηλαδή πόνος που ενεργοποιείται με την αφή, με το χάδι, στην πιέση, στην αλλαγή θερμότητας) και ο πόνος διαρκεί δυσανάλογα πολύ σε σχέση με το ερέθισμα (φαντάσου να περνάς από λακκούβα με το αυτοκίνητο και να σε πονάει η μέση σου για 48 ώρες μετά το τράνταγμα).

Και αυτή η Μεμαθημένη Υπερπροστατευτικότητα του Νευρικού Συστήματος είναι που κάνει τον οξύ πόνο να γίνεται χρόνιος…

Οξύς πόνος είναι ο φυσιολογικός προστατευτικός μηχανισμός που συνήθως ενεργοποιείται ως αποτέλεσμα τραυματισμού, συνδέεται με καταστροφή ιστών, ανταποκρίνεται σε θεραπεία και έχει ημερομηνία λήξης.

Από την άλλη πλευρά υπάρχει ο χρόνιος ή επίμονος πόνος. Η διάρκεια του είναι μεγαλύτερη από 3-6 μήνες, δεν οφείλεται απαραίτητα σε καταστροφή ιστών (ας μην ξεχνάμε ότι ο χρόνος αποκατάστασης σε βλάβη οποιουδήποτε ιστού στο ανθρώπινο σώμα δεν ξεπερνά τους 3 μήνες-ακόμα και ένα κάταγμα σε 6 βδομάδες θεωρείται επουλωμένο), δεν φαίνεται να εξυπηρετεί καμία προστατευτική βιολογική λειτουργία και δεν ανταποκρίνεται σε θεραπεία…

Ο χρόνιος πόνος δεν υποχωρεί, δεν αυτοπεριορίζεται, δεν ακολουθεί την αναμενόμενη ανακούφιση της επούλωσης των ιστών και συνήθως δεν αποτελεί σύμπτωμα της εξέλιξης μιας νόσου… είναι ο ίδιος μια πάθηση.

Είναι λίγο σαν να το σώμα μας για να αντιμετωπίσει τον πιθανό κίνδυνο να κάνει από μόνο του αναβάθμιση του Συστήματος Προστασίας με προδιαγραφές Χολλυγουντιανής Υπέρ-Παραγωγής. Σαν να παίρνει δηλαδή, για να προστατευθεί από έναν Κλεφτοκοτά, τον αστυφύλακα της λατρεμένης διαφήμισης (put the cots down) και να τον αντικαθιστά με τον Takeshi Kovacs, συν τον Major Cage, συν τον Dr. Strange, συν την Wonder Woman, συν όλους τους λοιπούς Σούπερ Ήρωες της Marvel και της DC Comics μαζί.

Τι συμβαίνει όμως και ξαφνικά ο Φυσιολογικός Προστατευτικός μας Μηχανισμός μετατρέπεται στον Hulk σε Overdose με στεροειδή; Για να λάβει μέρος αυτή η τρομακτική μεν, απόλυτα φυσιολογική δε, μετάλλαξη, χρειάζεται επαναλαμβανόμενη ενεργοποίηση της Οδού του Πόνου (Συστήματος συναγερμού) από μηνύματα κινδύνου από οποιονδήποτε ιστό (δέρμα, μυές ή όργανα) και στην εξίσωση φαίνεται επίσης να πρωταγωνιστούν το περιβάλλον μας σίγουρα, τα επίπεδα άγχους μας οπωσδήποτε και τα γονίδιά μας πολύ λιγότερο.

Το σώμα φαίνεται ότι υπόκειται στον νόμο «ο Πόνος φέρνει και άλλο Πόνο». Η αρχή είναι συνήθως κάποιος τραυματισμός. Από τη στιγμή όμως που ενεργοποιείται το Σύστημα Προστασίας, για κάποιο λόγο δημιουργείται μια υπερβολική αντίδραση (σαν να «κολλάει» και να χτυπάει συνεχώς ο Συναγερμός).

Ξαφνικά και οι υποδοχείς κινδύνου (περιφερικά) και ο Νωτιαιός Μυελός (ενδιάμεσος σταθμός) και ο Εγκέφαλος (τα Κεντρικά) αυτορρυθμίζονται να λειτουργούν σε ένα μόνιμο επίπεδο Υψηλής Αντιδραστικότητας. Και η διαρκής και αυτόματη Υψηλή Αντιδραστικότητα χαμηλώνει το όριο για οτιδήποτε δημιουργεί πόνο και διατηρεί τον πόνο ακόμα και αφού η αρχική βλάβη έχει αποκατασταθεί.

Αυτή η Νευρολογική Ευαισθητοποίηση φαίνεται να είναι ο κοινός παρονομαστής σχεδόν στις περισσότερες παθήσεις χρόνιου πόνου περιλαμβανομένης της Ινομυαλγίας, της Οστεοαρθρίτιδας, του Σύνδρομου Ευερέθιστου Εντέρου, του Μυοπεριτονιακού Σύνδρομου Πόνου (κοινώς τα trigger Points). Συμβάλει δε στους Πονοκεφάλους Τάσεως, στο Σύνδρομο Κροταφογναθικής Άρθρωσης, στην Μη Ειδική Οσφυαλγία (περίπου το 85% των Οσφυαλγιών θεωρούνται πλέον ως Non-Spesific Low Back Pain), στο Νευροπαθητικό και Μετεγχειρητικό Πόνο ακόμα και στη Ρευματοειδή Αρθρίτιδα.

– Το να επιμένουμε ακόμα, εν έτει 2018, να ψάχνουμε να βρούμε σε ασθενείς με χρόνιο πόνο την αιτία της ενόχλησης αποκλειστικά σε πιθανή παθολογία ιστών (σε απλά ελληνικά σε ανατομική βλάβη)

– Το να κάνουμε και να ξανακάνουμε απεικονιστικές εξετάσεις για να βρούμε εκφυλισμένους ιστούς

– Το να εστιάζουμε τις θεραπευτικές μας προτάσεις στους εν λόγω εκφυλισμένους ιστούς

– Το να καταδικάζουμε τον πάσχοντα να πιστεύει ότι πονάει η δισκοκήλη του/ο μηνίσκος του/το «αυχενικό» του 12 μηνες τώρα, τροφοδοτώντας καταστροφολογικά σενάρια και ανεβάζοντας έτσι ακόμα περισσότερο τα επίπεδα άγχους του -άρα και πόνου του- και να μην λαμβάνουμε υπόψιν μας την πιθανότητα Περιφερικής και Κεντρικής Ευαισθητοποιήσης δεν είναι απλά αντιδεοντολογικό, Αγαπητοί…

Είναι ανήθικο.

…συνεχίζεται

[mc4wp_form id=”912″]