Αν έρθει η «ώρα η κακιά»…
Σενάριο 1ον
Έχεις πάει στο γάμο. Όχι στον Βασιλικό. Σε έναν απλό γάμο πληβείων…
Και είσαι μια Θεά. Όχι του Ολύμπου. Του Instagram…
Και πας και στη δεξίωση μετά. Που γίνεται δίπλα στην πισίνα. Και γύρω από την πισίνα deck…
Και εσύ κυκλοφορείς με τα δεκαπεντάποντα… και όσο και να το υπολογίζεις, θέλεις δε θέλεις με τόσο πέρα δώθε -γάμος γαρ, κέφι, χορός, τραγούδι- κάποια στιγμή θα κολλήσει το τακούνι στον αρμό – χάθηκε ένα Athens Riviera Private House που έχει μάρμαρο Καλιφόρνιας; Το Ιρόκο σας μάρανε, πτωχοί πληβείοι…
Και αντί να είσαι στην πίστα να καις καρδιές και να ανεβάζεις viral posts, βρίσκεσαι στα εξωτερικά του Ακληπιείου Βούλας, με αδυσώπητο φωτισμό νέον, με διάστρεμμα 2ου βαθμού, το πόδι μια χαρούμενη παραλλαγή του πεπονιού που κέρδισε το βραβείο Guinness πέρισυ και έναν αδίστακτο ειδικευόμενο που επιμένει να το μπαντάρει με 48 μέτρα επιδέσμου από το γόνατο και κάτω, λες και πρόκειται να το στείλει αποστολή στον Άρη και θέλει να είναι σίγουρος ότι θα φτάσει ακέραιο…
Και φεύγεις με το Balmain Little Black Dress, ένα δεκαπεντάποντο, πατερίτσες (καθόλου chic), το πόδι αμπαλαρισμένο σε προσομοίωση ποδιού ελέφαντα (ακόμη λιγότtερο chic) και ρητή εντολή να μην ακουμπήσει το έδαφος για το επόμενο δεκαήμερο. Η πιθανότητα,δε, να ξαναμπεί άμεσα και να ισορροπήσει στο δεκαπεντάποντο ισχνότατη.
Και από γαζέλα καταλήγεις διασταύρωση βραδύποδα με καγκουρό…
Σενάριο 2ον
Είσαι ηθοποιός – σημαίνει φως. Σημαίνει επίσης ότι όταν έχεις διπλή παράσταση, γυρνάς μεταμεσονυχτιώς στο σπίτι. Και αν έχεις σκύλο, χρειάζεται και αυτό το έρημο το ζωντανό να βγει για την ανάγκη του, άρα πριν πέσεις για ύπνο, ξημερώματα, με το μάτι ημίκλειστο, βγαίνετε βόλτα. Και δεν βλέπεις την καινούργια προσθήκη/τρύπα στο πεζοδρόμιο, χορηγεία πρωινή της ΕΥΔΑΠ…
Και αντί να κάνετε βολτίτσα το τετράγωνο 5 λεπτά υπόθεση και να καταλήξεις στας αγκάλας του Μορφέος, καταλήγετε εσύ, ο σκύλος και ο συγκατοικός σου μαζί στοιβαγμένοι σε ταξί, να τρέχετε άρον άρον στο ΚΑΤ.
Και μετά από μια δίωρη παραμονή, βρίσκεσαι με τον συγκάτοικο να κρατάει το σκύλο έξω από τα επείγοντα, το σκύλο να τραβάει να μπει μέσα να σε βρει, τους γιατρούς να σου συνταγογραφούν δεκαπενθήμερη, παρακαλώ, ακινησία και αποφυγή φόρτισης (όρα πατερίτσες) για το διάστρεμμα σου, εσένα να παρακολουθείς το πόδι σου να αμπαλάρεται και αυτό για τον Άρη και την θεατρική σου καριέρα για αυτήν τη σαιζόν να σου γνέφει αντίο, όπως απομακρύνεται με σπαραγμό στα μάτια…
Σενάριον 3ον
Πλησιάζει το Σπέτσαθλον. Και τό ´χεις κάνει τάμα να λάβεις μέρος φέτος. Και προετοιμάζεσαι από το Δεκέμβρη, με προπονητή, γυμναστή, διατροφολόγο, τον Dr. Google σε καθημερινή επικοινωνία, τη μανούλα να έχει μπει στο κλίμα και να σε κυνηγάει με τα μακαρόνια κάθε Σάββατο πριν το long run κραυγάζοντας «eat your pasta, to run fasta»…και αποφασίζεις να κάνεις και μια προπονησούλα βουνό έτσι να σου βρίσκεται… και ανεβαίνεις Υμηττό, ναι αυτόν με τα πολλά πετραδάκια αντί για χώμα- ο καλός μου πάλι με έπεισε ότι η λέξη «καρκάλα» δεν θα ήτο δόκιμος…
Και λίγο πριν τελειώσεις το δεκαράκι, σιχτιρίζοντας είναι η αλήθεια, τσουπ πατάς το πετραδάκι, πάει η ποδοκνημική…
Και βρίσκεσαι στο Ιατρικό και όσο το πόδι σου αμπαλάρεται, σωστά μαντέψατε, για τον Άρη, με συνοπτικές διαδικασίες πληροφορείσαι ότι :
«Έχεις πάθει βαρύ διάστρεμμα 2ου βαθμού», ότι
«Σαφώς μπορείς να πας στο Σπέτσαθλον που είναι σε ένα μήνα, αλλά ως θεατής βεβαιώς, βεβαίως», γιατί
«Θα είσαι για τις επόμενες 15 μέρες με -μάντεψε- πατερίτσες και δεν θα το πατάς ΚΑΘΟΛΟΥ, και για άλλες 10 μέρες θα το ψιλοπατάς, πάντα με τις πατερίτσες, και μετά θα χρειαστείς εντατική φυσιοθεραπεία για να «σπάσει» η αγκύλωση στην άρθρωση και εννοείται ΔΕΝ θα πάρεις μέρος ούτε σε αυτό ούτε σε κάποιο άλλο από τα τρίαθλα φέτος το καλοκαίρι»…
Και μετά φταις εσύ, αν κάνεις φόνο, Κύριε Πρόεδρε;
Τι πραγματικά όμως συμβαίνει με το διάστρεμμα; Είναι όντως η πλήρης ακινητοποίηση της άρθρωσης η ενδεδειγμένη θεραπευτική προσέγγιση; Η αλήθεια είναι ότι μέχρι πρόσφατα – να μην σας πω ότι ακόμα και τώρα – στις σχολές Υγείας διδασκόμαστε πως όταν έχουμε τραυματισμό μαλακών μορίων, δηλαδή συνδέσμων, μυών, τενόντων, ο χρυσός κανόνας είναι το RICE -ακρωνύμιο από τα αρχικά των λέξεων:
Rest – Ξεκούραση (πολλές φορές μεταφράζεται και δυστυχώς εφαρμόζεται ως Ακινησία)
Ice – Παγοθεραπεία
Compression – Ελαστική Συμπιεστική Περίδεση ( που επίσης εφαρμόζεται ως Ακινησία) και
Elevation – Ανύψωση
Αυτό ισχύει σαφώς και είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί για τις πρώτες 24 ώρες μετά το διάστρεμμα.
Από εκεί και μετά όμως τα δεδομένα αλλάζουν.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 90, ολοένα και περισσότερες έρευνες υποστηρίζουν ότι τόσο σε ελαφρά όσο και σε πιο βαριά περιστατικά διαστρέμματος, η πλήρης ακινητοποίηση με γύψο, γυψονάρθηκα ή ενισχυμένη περίδεση της ποδοκνημικής άρθρωσης (της άρθρωσης του αστραγάλου) και η αποφόρτιση της για πάνω από 48 ώρες (το να μην πατάμε το πόδι στο έδαφος, δηλαδή) ως πρωτόκολλα αποκατάστασης, υστερούν σημαντικά και σε αρκετούς τομείς σε σχέση με την πιο «ενεργητική» πρακτική της πιο απλής ελαστικής περίδεσης ή χρήσης αερονάρθηκα και άμεσης φόρτισης/κινητοποίησης της άρθρωσης όσο το επιτρέπει ο πόνος.
Υπάρχει λοιπόν μια ισχυρή τάση, το πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται να μετατραπεί σε MEAT – ακρωνύμιο πάλι από τις λέξεις:
Movement- Κίνηση (Εφόσον και καθόσον το επιτρέπει ο πόνος)
Exercise- Άσκηση (Συγκεκριμένα πρωτόκολλα)
Analgesics- Αναλγησία (Παυσίπονα )
Treatment – Θεραπεία (Φυσιοθεραπεία, Χειροπρακτική, Trigger Points Therapy, Myofascial Release, Διατροφή, Παγοθεραπεία – με φαρμακευτική παγοκύστη και τουλάχιστον 10-12 λεπτά στρώματα υφάσματος ανάμεσα στην παγοκύστη και στο δέρμα ).
Δεν θα μπω στη διαδικασία ανάλυσης του πώς λειτουργεί και τι οφέλη έχει το κάθε ένα από τα ως άνω πρωτόκολλα εδώ ( αυτό μάλλον θα αναπτυχθεί, όπως του αρμόζει, σε ξεχωριστό άρθρο). Ειδικά όμως για τον τραυματισμό κυρίως των συνδέσμων καθώς και των λοιπών μαλακών ιστών της ποδοκνημικής άρθρωσης σε πιθανό διάστρεμμα, η πλάστιγγα φαίνεται να γέρνει προς την πιο ενεργητική προσέγγιση της λειτουργικής αποθεραπείας
Θα αναφέρω, λοιπόν, επιγραμματικά σε πόσους τομείς η άμεση φόρτιση και κίνηση/άσκηση (λειτουργική αποθεραπεία) του πάσχοντος μέλους μετά από διάστρεμμα της ποδοκνημικής άρθρωσης υπερτερεί της ακινητοποίησης και αποφόρτισης (παθητική αποθεραπεία), βάσει συστηματικής ανάλυσης 21 ερευνών με συνολικό αριθμό 2184 συμμετεχόντων:
* Τα ποσοστά ατόμων που επιστρέφουν στο άθλημα και παραμένουν ενεργοί μακροπρόθεσμα είναι μεγαλύτερα για τους πάσχοντες που ακολουθούν λειτουργική αποθεραπεία
* Ο χρόνος που απαιτείται για την επιστροφή στο άθλημα είναι επίσης μικρότερος
* Μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων επιστρέφει άμεσα στην εργασία τους
* Παρατηρείται, ακόμα, πιο γρήγορη επιστροφή στην εργασία (μικρότερος χρόνος απουσίας)
* Εμφανίζεται λιγότερο επίμονο οίδημα σε βραχυπρόθεσμη μετά τον τραυματισμό εξέταση
* Υπάρχει μικρότερο ποσοστό εμφάνισης Αντικειμενικής Αστάθειας της άρθρωσης (διαγνωσμένης με Ακτινογραφία υπό τάση)
* Όσοι ακολουθούν μέθοδο λειτουργικής αποθεραπείας εκφράζουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από την θεραπεία τους
Σε απλά ελληνικά, αν πάθετε Διάστρεμμα και δεν καταλήξετε με πατερίτσες και το πόδι φασκιωμένο σαν βασιλικό βρέφος του προηγούμενου αιώνα, θα έχετε λιγότερο πρήξιμο στην άρθρωση, γρηγορότερη αποκατάσταση της κίνησης, μικρότερη πιθανότητα αστάθειας, άμεση επιστροφή στην εργασία (αυτό δεν είναι πάντα το επιθυμητού αποτέλεσμα βέβαια), άμεση επιστροφή στην ενεργό αθλητική δραστηριότητα και ακριβώς τις ίδιες πιθανότητες έπανατραυματισμού.
Αν λοιπόν έρθει «η ώρα η κακιά», επιλέξτε την πιο light έκδοση περίδεσης και βρείτε άμεσα έναν επαγγελματία υγείας με νοοτροπία πιο φρέσκια και γνώσεις πιο επίκαιρες για να σας κατευθύνει. Και βάλτε και ένα «ματάκι» πάνω σας καλού κακού…
Υ.Γ Και τα τρία παραπάνω σενάρια έχουν παιχτεί μέσα στο τελευταίο δίμηνο. Και οι τρεις «πρωταγωνιστές» κατάφεραν να επιστρέψουν κανονικά στην εργασία τους σε 2-4 εικοσιτετράωρα από το συμβάν (χωρίς πατερίτσες) και στην ενεργό αθλητική δράση σε 1-3 εβδομάδες. Και ναι, πήραμε μέρος στο Σπέτσαθλον…
[mc4wp_form id=”912″]
• Bleakley C, McDonough S, MacAuley D. The use of ice in the treatment of acute soft-tissue injury: a systematic review of randomized controlled trials. Am J Sport Med. 2004; 32:251–261.
• Bleakley CT, O’Connor SR, Tully MA, Rocke LG, MacAuley D, Bradbury I, et al (2010). Effect of accelerated rehabilitation on function after ankle sprain: randomised controlled trial. BMJ 340
• Kerkhoffs GMMJ, Rowe BH, Assendelft WJJ, Kelly KD, Struijs PAA, van Dijk CN. Immobilisation and functional treatment for acute lateral ankle ligament injuries in adults. Cochrane Database of Systematic Reviews 2002, Issue 3.
• Kemler E, van de Port I, Backx F, van Dijk CN. A systematic review on the treatment of acute ankle sprain: brace versus other functional treatment types. Sports Med. 2011 Mar
• Janice K Loudon et al. The efficacy of manual joint mobilisation/manipulation in treatment of lateral ankle sprains: a systematic review British Journal of Sports Medicine
• Seah R, Mani-Babu S. Managing ankle sprains in primary care: what is best practice? A systematic review of the last 10 years of evidence. Br Med Bull. 2011